Tepe’nin Çocukları

Fotoğraf: “Tepe”; Murtiçi’nden Taşlıca’ya bakışla.. Akseki / Antalya

Tepe

-Bir Düşülkenin Yurt Edinme Öyküsü-

l
Ben tek başımaydım. Çocukluğumun kıyısında yüzdürüyordum
taşlarımı. Sonra onlar geldiler: Düşlerine boyun eğen dik kafalılar!
Kocaman yürekleriyle yorumladılar hayatı. Çocukluk düşlerimiz
saçıldı orta yere: Birbirine karışan izlerin taradığı bellek.
Kim eğilmeden geçip gidebilir onun gölgesi önünden
yaşamı karşılamaya!

ll
Düşlerimize yer aradık.
Erden argıtlar yol verdi. Birkaç adımda özgürlüğü denedik.
Yazgımızı karıştırdık bir tepeninkiyle. Bazen bungun aylar çevirdi
sayfaları. Bazen şimşekler yılları böldü. Gündeşti acı ve coşku
orağın adaletinde. Savruluyordu her şey imgelemin
o daracık harman yerinde.

Açık yüreklilikle ulaşıldı oraya. Yıllanmış yenilgilerin kahrıyla
kabaran toprak yadsımadı hiçbir adımı. Çakmaktaşlarının insafsız
sınavında berkitildi beden ve tin. Çocuklar parmak uçlarından
başlattılar özgürlüğün yürek atışlarını. Ve “Tepe” oldu orası.

Geri dönmeyi yedekleyerek yola çıkanların paramparça oldu
düşleri kayalıklarda.

Düşbazlar yankılarını bile götürdüler sır gibi sakladıkları
aldaçlarının terkisinde.

lll
Tohumun çıtlayan ürpertisini, yorgun toprağın aceleci su içişini
bir ikindi vakti öğrenebilir Tepe’nin çocukları. Kanatlarında güneşin
altın tozlarını taşıyan arının gizini, dupduru bir öpüşün
bütün ömre sığabileceğini bir ikindi vakti öğrenebilirler.

Öğrenirler ve susarlar!

Susarlar: Tepe’de kocaman üşür ay!
Kocaman düşlerin gebeliğinden. Bir şafak öncesi fırlayıp gidebilir
gecenin en dingin yerinden.

Yalnızlığın gökadasında açar düşülkenin göğem çiçekleri.
Kaygıların toprağında ışıldaklardır. Umudun gölgesinde
hep yanacaklar… hep yanacaklardır…!

Şerif Erginbay

 

Çoğul Yanar

Çoğul Yanar

 

Rüzgar;

camdan yüzünü yalayan, saçlarını dağıtan,

ömrün kör kavşağını göremeyen rüzgar,

kör olmuş bakışlarının boşluğunda; esme..!

 

Yollar;

götürmesen canı, bozsaydın tekerin hesabını;

patikalar; saklı umudu ezilip çiğnenmiş çiçeğin

elleri bembeyaz, değmedi daha aşka; kesme..!

 

Ay ağlar;

yitirmiş yüzünü, dere boyunca ıslık çalar.

Çakmak: beden çırağ; dağları yutar is kokusu;

gider uzaklara, saçlarında hiç dinmeyen rüzgar;

 

Çoğul yanar,

gözyaşı ülkesi dağ taş, caddeler sokaklar,

evlerin yalnız köşeleri ağlar; kalbin avuntusu

bileklerimiz kan, dinmiyor acılar; ey rüzgar; esme..!

Şerif Erginbay

 

Zeki Erginbay 1948 – 1977

ZEKİ ERGİNBAY

Ad bir çiçektir, derdi köyün bilge kadını: Yaşlı, okumasız yazmasız, dağların ırmakların belleği!

İlk gençliğim yolunu ararken portakal bahçelerinde içilen şaraplarda, meydanlarda omuz omuza, örgüt evlerinde okunan kitaplarda, sabahsız sigaralarda çaylarda; senin işkence izleri ve kurşun yarasıyla örselenmiş cansız bedenin 2 Şubat 1977’de bir çığ gibi düştü üstümüze Zeki Erginbay!

Bir çiçek adın dünyanın yaşında. Her eksik yaşam alınmamış bir intikamdır hayattan; ölümün borcunu üstüme aldım, adını adıma. Alındım üstüme üstüme dünyanın karanlığını, hoyratlığını gecelerin ve güneşli günler umuduyla yeşerdim.

Yeniden öğrendim:

Ad bir çiçektir kalbin üstüne.

ŞERİF ERGİNBAY

 

Zeytin Ağacının Anası

Sen Giderken

Nemini verip arsız güneşe,
Yoksul ruha nedir ki gölge;
Yüzüm kupkuru sen giderken.

Küskün yolcu boş verdi terine,
Nasıl değer ki çiçeklerine;
Dalım kupkuru sen giderken.

Yorgunluğum çatlıyor tenimde,
Gerçek susuz unutulan elimde;
Ruhum kupkuru sen giderken.

Beklediğim yağmur küs iklimde,
Aşkla yoğrulamazsam, sessizce;
Özüm kupkuru sen giderken.

Çığlığım kavruluyor güneşte,
Sesimi yüklediğimde acı yele;
Dilim kupkuru sen giderken.

Anaydım şefkatimin veriminde,
Kesildi suyum terk edişinizde;
Göğsüm kupkuru sen giderken.

Şerif Erginbay

 

TEPE

Tepe

– Bir Düşülkenin Yurt Edinme Öyküsü –

l.
Ben tek başımaydım. Çocukluğumun kıyısında yüzdürüyordum
taşlarımı. Sonra onlar geldiler: Düşlerine boyun eğen dik kafalılar!
Kocaman yürekleriyle yorumladılar hayatı. Çocukluk düşlerimiz
saçıldı orta yere: Birbirine karışan izlerin taradığı bellek.
Kim eğilmeden geçip gidebilir onun gölgesi önünden
yaşamı karşılamaya!

ll.
Düşlerimize yer aradık.
Erden argıtlar yol verdi. Birkaç adımda özgürlüğü denedik.
Yazgımızı karıştırdık bir tepeninkiyle. Bazen bungun aylar çevirdi
sayfaları. Bazen şimşekler yılları böldü. Gündeşti acı ve coşku
orağın adaletinde. Savruluyordu her şey imgelemin
o daracık harman yerinde.

Açık yüreklilikle ulaşıldı oraya. Yıllanmış yenilgilerin kahrıyla
kabaran toprak yadsımadı hiçbir adımı. Çakmaktaşlarının insafsız
sınavında berkitildi beden ve tin. Çocuklar parmak uçlarından
başlattılar özgürlüğün yürek atışlarını. Ve “Tepe” oldu orası.

Geri dönmeyi yedekleyerek yola çıkanların paramparça oldu
düşleri kayalıklarda.

Düşbazlar yankılarını bile götürdüler sır gibi sakladıkları
aldaçlarının terkisinde.

lll.
Tohumun çıtlayan ürpertisini, yorgun toprağın aceleci su içişini
bir ikindi vakti öğrenebilir Tepe’nin çocukları. Kanatlarında güneşin
altın tozlarını taşıyan arının gizini, dupduru bir öpüşün
bütün ömre sığabileceğini bir ikindi vakti öğrenebilirler.

Öğrenirler ve susarlar!

Susarlar: Tepe’de kocaman üşür ay!
Kocaman düşlerin gebeliğinden. Bir şafak öncesi fırlayıp gidebilir
gecenin en dingin yerinden.

Yalnızlığın gökadasında açar düşülkenin göğem çiçekleri.
Kaygıların toprağında ışıldaklardır. Umudun gölgesinde
hep yanacaklar… hep yanacaklardır…!

Şerif Erginbay

 

“1 EYLÜL DÜNYA BARIŞ GÜNÜ”

Dinnn..!

Çürük ve çamurlu kayalar gibi boşaltıyorlar sözlerini üstümüze ve ardından yılan yüzlü yarım gülümseyişlerle bakıyorlar, ruhsuz. Yurdumun üstüne öz cehennemlerini kocaman bir çadır gibi kurmanın hazzıyla geçiyorlar kendilerinden.

Üç yaşında bir çocuk yüzüme bakıyor, tasamın dalga dalga kıyılarına vurmasını dağıtıyor bir güneşli gülümseyişiyle.

Ey aydınlık sulara saldıran kör vaizler!
Kalbin yasasıdır aslolan,
Gün gelir
Bütün nehirler denizlere..

Şerif Erginbay

Fotoğraf: Pablo Picasso, Guernica, 1937

Guernica, Pablo Picasso tarafından 1937’de yapılan, İspanya İç Savaşı sırasında Nazi Almanyası’na ait 28 bombardıman uçağının 26 Nisan 1937’de İspanya’daki Guernica şehrini bombalamasını anlatan, 7,76 m eninde ve 3,49 m yüksekliğinde anıtsal tablodur. Saldırı sırasında 250 ila 1.600 kişi hayatını kaybetmiş, çok daha fazla sayıda kişi de yaralanmıştı.
İspanyol hükümeti, Paris’teki 1937 Dünya Fuarı kapsamındaki Modern Hayatta Sanat ve Teknik sergisinin İspanya’ya ayrılan bölümünde sergilenmek üzere, Pablo Picasso’ya büyük bir duvar resmi sipariş etti. O sırada gerçekleşen hava saldırısından etkilenen Picasso, saldırıdan sonraki 15 gün içinde bu duvar resmini tamamladı. Tablo ufak bir dünya turu kapsamında çeşitli ülkelerde sergilendi ve beğeni topladı. Böylece İspanya’daki iç savaşa diğer ülkelerin ilgisi de çekilmiş oldu. Guernica, savaş trajedilerinin ve savaşın bireyler üzerindeki acı verici etkilerinin bir özetidir. Tablo zaman içinde, savaşın yarattığı trajedilerin anımsatıcısı, savaş karşıtı ve barış yanlısı düşüncelerin sembolü haline gelmiştir.

 

IŞIĞIM SÖNDÜ -Madencinin Son Mektubu- / ŞERİF ERGİNBAY

 

IŞIĞIM SÖNDÜ

-madencinin son mektubu-

Karıcığım hoşçakal, ışığım azalıyor,
Yanımda ölü arkadaşlarım.
Artık kömür kokulu ekmekler getiremeyeceğim sanırım.
Buraya kadarmış çocuklarım, hoşçakalın,
Hakkınızı helal edin; anacığım, babacığım.
Işığım azalıyor, hoşçakalın..

Üstüme değil içime çöken ocağın sessizliğinde
Tek tek seslerinizi duyuyorum, yüzlerinizi görüyorum,
Işığım azalıyor, soluğum azalıyor, biliyorum,
Yavaş yavaş dünyanın kara kalbine gömülüyorum.

Işığım söndü, işte gidiyorum..,
Ah, en çok da şimdi, bir bilseniz
Nasıl da bulutları, ağaçları, gökyüzünü özlüyorum.
Işığım söndü.. Hoşçakalın, arkadaşlarım çoktan gitti,
Artık ben de gidiyorum…

ŞERİF ERGİNBAY

 

bıçak gibi

BIÇAK GİBİ

Bu eli de siz alın,
bir sonrakini, bir sonrakini de.
Küçük oyunlar hep oynanır
hayatın büyük bahçesinde.
Ölümün şafağına değince alın
yalnızca kaybeden kazanır.

Duvarın çamurlu dibinde
ışıltılı bir bıçağım ben
üstümü yapraklar örtse de.
Artık kendi içime kanarım
ve yanarım kındaki sessizliğe.

Küçük oyunlar hep oynanır
hayatın büyük bahçesinde.
Size kalsın fıskiyeler, ıssı sular
Ben boğulurum denizlerde.

ŞERİF ERGİNBAY

 

savrulan

SAVRULAN

Bir yıldan kaçarak
Düşüne yattığımızda bin yıla
Durup durup baktığımız
Dört mevsimin dalları arasından
Gördüğümüz göreceğimiz
Birkaç kuru yaprak
Belki
Biraz da çiçek tozlarıdır
Üstümüze savrulan
Umudun inatçı patikasından
Düşerek, kalkarak
Bir başka bahara
Kim öle, kim kala.

ŞERİF ERGİNBAY

 

Kırmızılı Kadın

 

KIRMIZILI KADIN

 

Orada değil

Orada değil kırmızılı kadın

Düşleri binlerce yıl uzakta,

Sen de eğil

Sen de bizimle bir

Bu soylu duruşa.

 

Orada değil, çok uzakta

“Bir ağaç gibi tek ve hür”*

-bağışlanmış çayıra çimene-

Ey zorba sıktığın gaz ulaşmaz

Savursa da saçlarını havaya.

Orada değil kırmızılı kadın

Düşleri: “Bir orman gibi kardeşçesine”*

 

ŞERİF ERGİNBAY

 

*Nazım Hikmet

 

Giderken/ (Darağacında Üç Fidan’a)

 

GİDERKEN

Aynasız, gece otların sessizce büyüdüğü o yavaşlığın ele geldiği vakitlerde avluya kadar onlarca demir kapı eğildi büküldü: Utanç yığını!

Onlar giderken, yaz başı tarlaların gözden ırak yerlerinde, bağların kuytularında, ırmakların gölgeli söğüt dallarının altında otlar türkü söylüyordu, üstlerinde çiy damlaları parıldayarak: Düşle yoğur ekmeğini!

ŞERİF ERGİNBAY

 

savrulan

SAVRULAN

Durup durup baktığımız
Dört mevsimin dalları arasından
Gördüğümüz göreceğimiz
Birkaç kuru yaprak
Belki
Biraz da çiçek tozlarıdır
Üstümüze savrulan
Umudun inatçı patikasından.

ŞERİF ERGİNBAY

 

darda

DARDA

Bir kedin olsun istersin.
Olur da.
Yatar parmaklığın dibinde, camı yalar.
Derken
Alışır kucağına,
Göğsüne mırıltılardan bir orkestra kurar.
Birkaç mevsim
Yazda, kışta, karda
Karışır birbirine soluklar.
Ve
Bir akşamüstü
Boştur parmaklığın dibi.
Kalırsın darda,
Parmakların üşümeye başlar
Belli belirsiz
O yanan patileri arar.

ŞERİF ERGİNBAY

 

AYKIRI DAL İLE UZAKLARDA BİR YURTSUZ BULUT

AYKIRI DAL İLE UZAKLARDA BİR YURTSUZ BULUT

Aykırı dal yanıbaşındaki tepeye doğru büyüyor.

Dal zamana her çiçek sunuşunda atılganlığını aşıyor yeniden.

Ne zafer, ne yenilgi, ne bozgun ne de teslimiyet..
Hiçbiri sığmıyor şimdi onu çepeçevre saran dilsiz gökyüzüne.

Uzaklarda bir yurtsuz bulut: Kimsenin anımsamadığı, ne zaman kopup gitmişti Anadolu’dan, eski bir limandan. Kimse anımsamıyor. Çiçekler topladı dünyanın gizli kıyılarından, tohumlar dağıttı ovalara, yılları böldü, birkaç ömrü okşadı yankısını beklemeden.

Uzaklarda bir yurtsuz bulut: Yorulmuştu biraz, düşlerini her fırtınada bulup bulup yitirmekten. Başıboş bir rüzgar tepede unutup gitti onu. Aykırı dal bütün çiçeklerini onun yalnızlığına açtı; ve varoldular birlikte, yeryüzünden çekip giderken erdemli bir sığınak bırakmak için arkalarında..!

ŞERİF ERGİNBAY

 

yaralı gelen

YARALI GELEN

Bakınca

ne zaman baksan

yaralı gelen bir yolcu oluyorum sana.

Bakmasan

hiç bakmazsan

sanki var olmamışım gibi geliyorum bana.

 

ŞERİF ERGİNBAY

Görsel: Etien Zolotopomoijnikov

 

günlerce

GÜNLERCE O KIYIDA TEK BAŞINA

Her gün onlarca hoyrat fırtınanın yorduğu bedenini o karabasan mevsimin lanetli kollarından zar zor kurtarıp geldiğin bu kıyıda, sıcak kumlar ruhuna kucak açıyor ve oturuyorsun usulca ömrünün en geniş soluğuyla. Seninle bir deviniyor zaman, çarptıkça deniz kalbinin dalgalarına, çarptıkça suların bol köpüklü eteği. Seninle bir duruyor zaman sustukça ve kum öyküsünü fısıldadığında kulaklarına dupduru; oturup yeniden doğuruyorsun kendini sonra. Sonra, yeniden, günlerce, günlerce o kıyıda tek başına.

ŞERİF ERGİNBAY

 

yüzünde

YÜZÜNDE

Yüzlerce serçe birden, çığlık çığlığa binlerce parçaya böler, bir kez olsun başını kaldırıp bakmadığın gökyüzünü. Çıplak ayakların sıcak kumlarda geçmiş küllerini eşelerken ömrünün, yüzün bana kalır; öyle unutulmuş, umarsız, bulutsuz ve epey yorgun saklamaktan ansızın uyanan düşü. Yüzünde kibirsiz tepeler arasında kaybolmuş bir eski patikanın ışığı, yüzünde nilüferli suların buğulu aynası, yüzünde iki yıldız; iki yıldız: kim bilir ne zaman unutulmuş!

ŞERİF ERGİNBAY

 

gelen

 

GELEN

Şimdi senin;
sana küsen
gölgeli yamaçlardan,
o bilindik bulutlardan
ılık bir yağmurdur dileğin,
kederle günlerdir beklediğin.

Oysa,
Suya düşen
birkaç kuru yapraktır;
şimdi sana ağır ağır gelen,
o bilindik uzaklardan
ayak uçlarına umutsuzca sürüklenen.

ŞERİF ERGİNBAY

 

yolun sonuna kadar

YOLUN SONUNA KADAR

Ne varsa dalın ucunda kalbimde de o var.
Kalbim yorgun, geçmiş yazları ardı ardına toplamaktan.
Evim, evrenim; çepeçevre sarıldığım düşlerim var: hem öylesine uzak hem de bir o kadar yakın.
Geçmiş yazlardan gelecek kışlara kadar o sıkı avuçlarımda sakladığım.
Sakladıklarım ve unuttuklarım var taşıyacağım yolun sonuna kadar.

ŞERİF ERGİNBAY

 

çıkmazda

ÇIKMAZDA

Bazen tükenir yol, yalpalarsın
Uçamazsın, kilitlenir kanat
Bulutlanır dost bildiğin gök
Sanırsın ki bir büyük çıkmazdasın.

Oysa zaten budur hayat,
Son çıkmazdan önce adımladıkların:
Ayakların değdikçe senin olan
Dağların, denizlerin
Patikaların, yolların.
Anlarsın ki artık
Son çıkmazdan önce
Her dalda, her yaprakta, her çiçekte
Aşkla soluduğun kadar varsın.

ŞERİF ERGİNBAY